Moonlight - chuyển thể từ vở kịch In Moonlight Black Boys Look Blue - là phim dài thứ nhì của đạo diễn Barry Jenkins, sau tác phẩm Medicine for Melancholy năm 2008.
Khai thác đề tài xung đột thị trấn hội và sắc tộc của người da màu Mỹ, Moonlight xoay quanh cuộc thế của Chiron. Mồ côi cha, Chiron lớn lên trong cảnh nghèo đói tại một đô thị ven biển Miami (Mỹ). Bà Paula – mẹ cậu – là một người nghiện ngập và thường xuyên đem đồ trong nhà đi bán để lấy tiền tìm ma túy. Có tính khí trầm lắng và hơi yếu đuối, Chiron thường xuyên bị bắt nạt ở trường và bị anh em gọi là “Little”. Một ngày, cuộc gặp với Juan – một gã buôn ma túy nhưng có tính cách cao thượng – đổi mới thế cục Chiron.
Juan và cô bạn gái Teresa dang rộng vòng tay chở che cho cậu bé bỏng đáng thương, dạy cậu những bài học để có thể tồn tại trong phố hội đầy rẫy tội ác độc, ma túy, kỳ thị của người da màu ở Mỹ.
 |
|
Poster phim “Moonlight”.
|
Thế cục Chiron chia khiến cho ba công đoạn – khi còn bé bỏng, thời trung học và khi trưởng thành – với ba diễn viên đảm trách. Đạo diễn Barry Jenkins không để cho họ chạm mặt nhau trên trường quay mà ghi hình riêng rẽ vì muốn các diễn viên biểu lộ vai diễn theo đúng bạn dạng năng và cách thức cảm nhận khi đọc kịch phiên bản. Đề tài về thị trấn hội người da màu ở Mỹ luôn được Hollywood khai thác hàng năm với bao câu chuyện ngọt đắng. Tất nhiên, Barry Jenkins đã tự tách chính mình ra khỏi làn sóng các phim cùng chủ đề, biến Moonlight trở thành một tác phẩm ghi nhiều dấu ấn và có thể coi là một trong những phim đồng tính lý tưởng trong lịch sử điện ảnh.
Moonlight mang phong cách kể chuyện cổ đại Hollywood. Dù vậy, lối xây dựng tình huống, xung đột và hướng khắc phục từng chi tiết một phương pháp tinh tế đã tạo nên sức lôi cuốn cho bộ phim suốt 111 phút. Xúc cảm của anh hùng Chiron từ khi còn là một cậu nhỏ, kiếm được thấy bản thân mình khác biệt so với những đứa trẻ khác, lớn lên, học bí quyết thích ứng với cuộc sống trong một thị trấn hội bạo lực, phân biệt và rồi trưởng thành được đưa đẩy một bí quyết gần gũi, thuyết phục. Dù quả đât xung quanh bản thân có khắc nghiệt đến đâu, Chiron vẫn giữ được lòng vị tha, một tâm hồn nhạy cảm.
 |
|
"Moonlight" là câu chuyện về tuổi trưởng thành của một thiếu niên da màu.
|
Khi theo dõi dần dần đi trong cuộc thế của cậu bé bỏng da màu, phổ quát người xem không khỏi rưng rưng, nhói lòng trước những bi kịch mà Chiron phải trải qua. Sống với một người mẹ nghiện ngập, Chiron lúc nào cũng cảm thấy trơ trọi. Trong đám đông, cậu là người rụt rè, ngại tiếp xúc, va chạm. Các cụ thể bé được xây dựng chẳng cần lên gân hay quá phổ thông bạo lực, nước mắt nhưng ở đó, người theo dõi có thể mường tưởng được phường hội mà Chiron đang sống. Những cụ thể đắt giá có thể kể đến như trường đoạn Juan dạy Chiron tập bơi trên biển, nụ hôn tuổi trẻ hay giấc mơ về người bạn thời thơ dại.
Ánh trăng trong phim là hình ảnh mang tính biểu trưng, mang thông điệp về sắc tộc rất mạnh bạo. Juan đã nói với Chiron hồi nhỏ nhắn: “Dưới ánh trăng, màu da đen biến thành màu xanh dương”. Câu chuyện của Moonlight phản chiếu trận chiến tranh nhân quyền của người da màu ở một giang sơn đề cao sự tự do như Mỹ. Nhưng trên hết, đây còn là một câu chuyện đẹp về tình yêu, về những con người vượt lên giới hạn của bản thân, hoàn cảnh sống để tự đi sắm cho bản thân một con đường riêng dù không bằng vận.
Ba thời kỳ của nhân vật Chiron cũng giống như ba giai đoạn của cuộc thế – quá trình thơ nhỏ tuổi dại dột, trong sáng, lớn lên có sự vấp ngã trước tiên, những giấc mơ tan vỡ và rồi quá trình trưởng thành khi đã biết thông thường sống cùng những nỗi đau.
 |
|
Cảnh Juan dạy Chiro bơi gây tuyệt vời mạnh khỏe trong phim.
|
Dàn diễn viên của Moonlight có màn biểu hiện xúc động. Alex R. Hibbert mang tới một Chiron của thời thơ ấu đầy trong trẻo và nhát gan. Ashton Sanders tạo nên hình ảnh Chiron thời niên thiếu dễ bị thương tổn nhưng ẩn sau bề ngoài yếu ớt là một ý chí đầy khỏe khoắn. Sau cuối, Trevante Rhodes là hình tượng trải đời, rắn rỏi của Chiron khi trưởng thành.
Các diễn viên phụ cũng cáng đáng lý tưởng vai trò của mình. Khác biệt, Naomie Harris – người vào vai bà mẹ nghiện ngập – chấm dứt vai diễn chỉ trong ba ngày. Không nhiều đất diễn nhưng nữ diễn viên người Anh gốc Jamaica và Trinidad biết tận dụng từng giây khắc để biểu hiện sự túng cùng quẫn, tuyệt vọng của một bà mẹ độc thân nghiện ma túy và cả những giọt nước mắt ân hận khi về già. Nữ ca sĩ đáng yêu Janelle Monáe cũng cho thấy tiềm năng diễn xuất dù sinh ra không nhiều, trong vai diễn Teresa.
Bất chấp kinh phí chỉ 5 triệu USD, Barry Jenkins vẫn cho thấy kĩ năng kể chuyện ở bộ phim điện ảnh thứ hai trong tương lai. Từng khuôn hình của Moonlight đậm chất thơ từ bố cục, ánh sáng, góc quay cho đến cách dùng âm thanh, âm nhạc. Tông màu tươi sáng trong khoảng đầu phim dần trở thành tối tăm hơn về sau nhưng cái kết lại mang một màu sắc sáng sủa, nữ tính, đủ để người xem cảm thấy bằng lòng và mỉm cười khi xem chấm dứt. Moonlight là câu chuyện về người da màu nhưng thắng lợi nhất của Barry Jenkins là chạm được đến tâm lý, xúc cảm của đại chúng, không phân biệt màu da, sắc tộc.
* Trailer phim "Moonlight"
Moonlight được chấp hành với một êkíp khá gọn, trong đó đạo diễn hình ảnh hay nhị nhà dựng phim đều là bạn thân của Barry Jenkins. Tác phẩm này gây sốt tại các liên hoan phim quốc tế cuối năm 2016, được vô khối nhà phê bình phim ca tụng với số điểm cao dong dỏng. Tại Quả Cầu Vàng hồi 04 tuần 1, Moonlight giành giải “Phim tâm lý hay nhất”. Khi Viện Hàn lâm thông báo đề cử Oscar 2017, phim tiếp diễn gây bất ngờ khi được xướng tên tranh giải ở tám hạng mục cần thiết.
Đang có mặt tại Liên hoan phim Rotterdam (Hà Lan) để công bố Moonlight và chuyện trò với người theo dõi tại đây, Barry Jenkins tỏ ra bất thần trước tám đề cử Oscar nhưng không kỳ vọng phổ biến. Đạo diễn da màu sinh năm 1979 cho nhân thức thay vì ở Mỹ ăn mừng sau khi Viện Hàn lâm lên tiếng các đề cử, anh tiếp diễn đưa Moonlight đi các liên hoan phim quốc tế để bộ phim đến được với nhiều người theo dõi hơn nữa.
Nguyên Minh
Đọc thêm: váy ngủ
